نانوساختارهای گل‌مانند اکسیدروی به‌دستان توانمند پژوهشگران دانشگاه کاشان و کرمانشاه ساخته شده و با بکارگیری این نانوساختارها در سلول‌های خورشیدی رنگدانه‌ای به بازده قابل توجهی در این زمینه دست یافتند. علاوه‌بر کاربرد این نانوساختارهای تولید شده در سلول‌های خورشیدی، با توجه به ساختار منظم و یک‌بعدی آنها، این ترکیبات قابلیت بکارگیری در سایر صنایع همچون تولید سنسورهای شیمیایی و ابزارهای نشر نور را دارد.در این پژوهش که به دست خانم نوشین میر، دکتر مسعود صلواتی نیاسری از دانشگاه کاشان و با همکاری دکتر فاطمه داور از پژوهشکده نانو دانشگاه کرمانشاه انجام گرفته است، با استفاده از یک روش ساده مایکروویو موفق به ساخت ساختارهای گل‌مانند اکسیدروی شدند و با بکارگیری این ساختارها در سلول‌های خورشیدی رنگدانه‌ای به بازده قابل توجهی دست یافتند که قابل رقابت با نتایج جهانی به‌دست آمده برای سلول‌های خورشیدی بر پایه‌ی نانوساختارهای گل‌مانند اکسید روی است.دکتر صلواتی نیاسری در مصاحبه‌ای با بخش خبری ستاد ویژه توسعه فناوری با اشاره به هدف این تحقیقات، گفت: «هدف از انجام این طرح سنتز نانوساختارهای اکسید روی با مورفولوژی تک بعدی برای بکارگیری در سلول‌های خورشیدی با بازده بالا بوده است. در این طرح تلاش شده است تا با کمک مهندسی مولکولی و استفاده از یک روش بسیار ساده و سریع، به بهترین مورفولوژی در محصولات دست یافته و از این رهگذر سلول‌های خورشیدی با بازده بالا تولید گردد. ایده این کار از نیاز کشور و جهان به تولید انرژی‌های کم هزینه نشات می‌گیرد که این طرح می‌تواند به مشکلات مربوط به تأمین انرژی در کشور کمک کرده و ایده‌ای نو برای تولید کم هزینه‌ی سلول‌های خورشیدی باشد.»به گفته او مهمترین خاصیتی که در این تحقیق با استفاده از فناوری نانو به آن دست یافته‌اند، تولید ساختارهای تک بعدی اکسید روی است. وی در این باره افزود: «در یک نانوساختار گل‌مانند صدها ساختار تک‌بعدی گلبرگ-مانند وجود دارد که پس از تابش نور به نیمه‌هادی اکسید روی در سلول خورشیدی و تولید الکترون در ساختار، همچون مسیرهایی برای عبور الکترون عمل کرده و باعث افزایش انتقال الکترون در سلول خورشیدی می‌گردند.»ادامه سخنان دکتر صلواتی نیاسری به مراحل انجام این کار تحقیقاتی معطوف شد و با اشاره به کارهای صورت گرفته به منظور دستیابی به نتایج مطلوب، ابراز داشت: «ابتدا ما به سنتز و‌ شناسایی نانوساختارهای اکسید روی پرداختیم. در این مرحله از سه پیش‌ماده‌ی معدنی روی استفاده شد و از طریق یک روش پلیال به کمک امواج مایکروویو سه محصول با سه مورفولوژی متفاوت سنتز شد. پس از‌ شناسایی محصولات مشخص شد که دو پیش‌ماده‌ی اول منجر به تولید نانوصفحه‌های روی گلیسرولات می‌شوند اما پیش‌ماده سوم منجر به نانوساختارهای گل-مانند اکسید روی می‌گردد. سپس به‌ شناسایی خواص نانوساختارهای گل-مانند اکسیدروی به‌دست آمده به‌وسیله‌ی روش‌های مختلفی همچون طیف‌سنجی فوتولومینسانس، طیف‌سنجی ماوراء بنفش-مرئی، میکروسکوپ الکترونی عبوری و طیف‌سنجی مادون‌قرمز پرداختیم تا با استفاده از این آنالیزها به کاربرد صحیحی از این نانو ساختار برسیم.»این گروه تحقیقاتی پس از این مراحل به ساخت سلول‌های خورشیدی سه محصول به‌دست آمده پرداختند؛ به طوری که از این سه محصول در ساخت سلول‌های خورشیدی رنگدانه‌ای استفاده کردند. دکتر صلواتی نیاسری در این باره ادامه داد: «با استفاده از روش دکتر بلید، فیلم‌های نازک بر روی شیشه‌های رسانا لایه‌نشانی شدند. سپس فیلم‌های به‌دست آمده در دو رنگ آلی و معدنی فرو برده شدند تا جذب شیمیایی رنگ بر روی نانوساختارهای موردنظر صورت گیرد. در مرحله آخر سلول‌های خورشیدی رنگدانه‌ای ساخته شده و کارکرد آنها با کمک شبیه‌ساز نور خورشید آزمایش شد. نتایج نشان داد که بهترین بازده برای نانوساختارهای گل-مانند اکسیدروی است.»دستیابی به ماده‌ای با مورفولوژی و فاز متفاوت تنها با تغییر پیش‌ماده، تولید نانوساختارهای گل-مانند از طریق یک روش سریع و ارزان و ساخت سلول‌های خورشیدی رنگدانه‌ای با بازده بالا از ویژگی‌های این کار تحقیقاتی بود که دکتر نیاسری به آنها اشاره کرد. با توجه به نتایج آمده در این تحقیقات، سلول‌های خورشیدی با بازده 1.1% تولید شده‌اند که در مقایسه با بالاترین بازده گزارش شده در جهان برای سلول‌های خورشیدی اکسید روی بر پایه‌ی نانوساختارهای گل‌مانند، که 1.9% بوده است، بازده قابل توجهی است.

نتایج این کار تحقیقاتی در مجله Chemical Engineering Journal (جلد 181-182، 1 فوریه 2012) منتشر شده است. علاقمندان می‌توانند متن مقاله را در صفحات 779 الی 789 همین شماره مشاهده نمایند.

Diana, Princess of Walesهمسر اول شاهزاده چارلز، شاهزاده ولز بود که در سن سی و شش سالگی در یک حادثه رانندگی در پاریس درگذشت.دایانا در اول جولای ۱۹۶۱ در شهر کوچک سندرینگهام در منطقه نورفولک در شرق انگلستان به دنیا آمد. پدرش ادوارد جان اسپنسر برای خانواده سلطنتی پادشاهی متحده کار می‌کرد. مادرش وایکانتس فرانسس اسپنسر نام داشت. دایانا دارای دو خواهر و دو برادر بود که اختلاف سنی کمی با هم داشتند. وی چهارمین فرزند بزرگ خانواده بود. با جدایی والدین، سرپرستی دایانا و برادر کوچک‌ترش به مادرش سپرده شد.عمده شهرت وی بخاطر فعالیت‌های عام المنفعه و اجتماعی است.  شهرت و محبوبیت دایانا و چارلز باعث شد تا کوچک‌ترین کارهای آنان نیز توسط رسانه‌ها و پاپاراتزی‌ها پوشش داده شود و بسیاری از مسائل خصوصی آنان در مطبوعات منعکس گردد. از جمله آنان روابط نامشروعی که چارلز پیش از زندگی با دایانا داشت. در تمام این سالها دایانا و چارلز از خبرسازترین افراد پادشاهی متحده بودند.این دو از سال ۱۹۹۲ جدای از هم زندگی کردند اما سرپرستی فرزندانشان را بصورت مشترک برعهده داشتند. در همین حال چارلز نیز مجددا رابطه اش را با کامیلا آغاز کرد و بعدها هم به داشتن رابطۀ عاشقانه با کامیلا اعتراف نمود. پرنسس دایانا در سال ۱۹۹۵ در یک برنامه تلوزیونی در بی بی سی پرده از نگرانی‌ها و مشکلات درونی خانواده برداشت و از فشارهای رسانه‌ای و اجتماعی که بر وی بود گلایه کرد. وی علت به وجود آمدن این مشکلات را کامیلا پارکر بیان کرد و گفت که در این ازدواج سه نفر حضور داشتند. وی همچنین چارلز را در مورد این مسئله مقصر دانست. به همین خاطر کامیلا از شوهرش جدا شد. این موجب دشمنی بیشتر دایانا و کامیلا شد و سرانجام کتابی با عنوان دایانا:داستان واقعی اش و به دنبال آن دروازۀ کامیلا، غارتگر خانه ها منتشر شد که در آن به بدگویی و روابط عاشقانه و مشکلات زندگی این دو نفر پرداخته شده بود. سرانجام دایانا و چارلز در ۲۸ اوت۱۹۹۶ با پیشنهاد ملکه رسما از هم طلاق گرفتند. با این کار عنوان سلطنتی دایانا قدری پائین آمد اما چون وی مادر دو تن از شاهزادگان بود تا آخر عمر به عنوان یکی از اعضای خانواده سلطنتی باقی ماند و لقب پرنسس ولز را حفظ کرد.

 دلیل شهرت و محبوبت فراوان:

وی با تأسیس و یا همکاری با چندین موسسه خیریه، به مدرسه سازی، خانه سازی و کمک به بینوایان و دردمندان پرداخت. وی کمکهای شایان توجهی به جذامیان، مبتلایان به ایدز و آسیب دیدگان از مین در کشور آنگولا انجام داد. وی در سفر به مناطق بحران زده و محروم مانند آفریقا و بوسنی و هرزگوین با جدیت به دلگرمی دادن به محرومان و آسیب دیدگان پرداخت و با کسانی چون نلسون ماندلا، مایکل جکسون و مادر ترزا دیدار کرد.علاوه بر این وی به عنوان همسر ولیعهد او را در سفرهای کاری همراهی می کرد.دایانا در سال ۱۹۸۷ در ملا عام دست یک مبتلا به ایدز را گرفت تا به این طریق از آنان حمایت کند. بعدها وی با مبتلایان به جذام نیز چنین تماسهایی داشت.

مرگ:

 دایانا در اواخر عمرش تصمیم به ازدواج دوباره گرفته بود. کسی که وی می خواست با او ازدواج کند دودی الفاید نام داشت. این خبر حتی از ماجرای رابطۀ دوبارۀ چارلز و کامیلا داغتر بود زیرا اگر این ازدواج صورت می گرفت دایانا القاب سلطنتی اش را از دست می داد و دیگر عضو خانوادۀ سلطنتی محسوب نمی شد. هر چند که این ازدواج هیچ وقت صورت نگرفت زیرا در ۳۱ اوت ۱۹۹۷، دایانا در یک تصادف شدید رانندگی درگذشت. وی آن شب به همراه نامزدش دودی الفاید و راننده اش برای فرار از دست عکاسان از درب پشتی هتل خارج شد و قصد خروج از پاریس را داشت. آن ها در یک بنز لیموزین در تونلی در پاریس مشغول به حرکت بودند که ماشینشان به دلیل سرعت زیاد و عدم کنترل راننده با دیواره تونل الما پاریس برخورد کرد و راننده و الفاید به سرعت جان باختند. بعد از تصادف به نظر نمی آمد دایانا صدمه ای جدی دیده باشد اما وی یک بار در آمبولانس دچار حمله قلبی شد و در بیمارستان هم بر اثر خونریزی ریوی و مغزی درگذشت. تنها کسی که در این میان جان سالم به در برد محافظ شخصی دایانا بود. بعدها معلوم شد که نه دایانا و نه الفاید هیچکدام کمربند ایمنی نبسته بودند. همچنین گفته شد که راننده سه برابر بیشتر از اندازه مجاز نوشیدنی الکلی مصرف کرده بود. پدر دودی اسپانسر فیلم قتل غیرقانونی شد که در آن نیمهٔ تاریک مرگ پرنسس دایانا و پسرش نمایش داده شده است.

بعد از مرگ دایانا چارلز به همراه خواهران و برادر دایانا برای آوردن بدن او از لندن به پاریس سفر کردند. بعد از بازگشت، ملکه الیزابت دوم اعلام کرد که بعد از جدایی از چارلز، دایانا دیگر عضوی از خانواده سلطنتی نیست و نباید تشییع جنازه رسمی برای وی برگزار شود. این گفته اعتراض زیادی را به دنبال داشت و سرانجام با اصرار شاهزاده چارلز مراسمی رسمی برای دایانا برپا شد .

  نخستین دودمان فرمانروا در تاریخ اساطیرى و حماسى ایران زمین «پیشدادیان» بودند. پیشداد به معنى «اولین کسى که قانون آورده است». در شاهنامه فردوسى نخستین پادشاهپیشدادى «گیومرث» (کیومرث) (کیومرس) بود که در متون اوستایى و باستانى نخستین انسان آریایى و اولین فرمانروا بوده و مطابق متون اساطیرى بعد از اسلام نخستین مرد کیومرث و نخستین زن «مردیانه» بود. بعد از او به ترتیب هوشنگ و جمشید به جهاندارى مى رسند. ضحاک تازى بعد از آنکه جمشید را شکست مى دهد، مدتى بر ایران حکومت مى کند و فرزندان جمشید را اسیر مى نماید. اما دچار قیام کاوه آهنگر و فریدون مى شود. بعد از زندانى شدن ضحاک در دماوندکوه، فریدون، منوچهر، نوذر، زاب و گرشاسب به فرمانروایى و سردارى مى رسند. بعد از زوال پیشدادیان یکى از نوادگان منوچهر به نام کیقباد به کمک رستم قهرمان داستان هاى حماسى ایران، فرمانروایى خاندان کیان را پایه ریزى مى کند.

نویسنده : انی کاظمی

بقيه در ادامه مطلب 

 اندازه گيري صورت گرفته در در 26th آگوست2012 مساحت منطقه اقيانوس منجمد شمالي كه هميشه تحت پوشش يخ مي باشد  به 1.58 میلیون مایل مربع یا 4.10 میلیون کیلومتر مربع رسيده است كه در مقايسه با اندازه گيري هاي صورت گرفته در18th  سپتامبر 2007  ،27،000 مایل مربع، و یا 70،000 کیلومتر مربع كاهش نشان مي دهد.كلاهك يخي قطب شمال به طور طبيعي در طول زمستان قطبي افزايش و در طول تابستان و بهار با افزايش دما كاهش نشان مي دهد. اما طي چند دهه گذشته مشاهدات صورت گرفته توسط ماهواره ها نشان مي دهد كه در طول هردهه مساحت اين منطقه در حدود 13% بيشتر درخلال تابستان كاهش مي يابد.همچنين اين شامل كاهش در بعد و ضخامت يخ نيز مي گردد. اين درحالي است كه  یک طوفان بزرگ درقطب شمال در اوایل ماه اوت 2012به خورد شدن بيشتر يخها در اقيانوس و سرعت بخشيدن به ذوب شدن اين يخ ها كمك زيادي نموده است.دانشمندان مدعي هستند كه كوچكتر شدن محدوده قطب  به طور مستقیم به درجه حرارت گرمایش ناشی از افزایش گازهای گلخانه پمپ شده توسط انسان به جو زمین ارتباط دارد.

 اين مورد از اين نظر حائز اهميت است كه يخ موجود در قطب براي سرد نگه داشتن قطبين اهميت حياتي دارد و باعث تعديل آب و هواي جهاني مي گردد.(برخي به آن سيستم تهويه مطبوع زمين مي گويند).درحالت پوشيده بودن از يخ  تا 80 درصد انر‍ِژي خورشيدي به فضا منعكس مي گردد ولي باآب شده بيشتر و بيشتر شدن مساحت اب عاري از يخ ميزان جذب انرژي خورشيدي و ذوب شدن يخها تسريع گرديده و باعث آزادي مقادير عظيمي از گاز متان و اثرات گلخانه اي شديد تر (تا 25 درصد بيشتر)نسبت به گاز CO2 مي گردد.

 با روند كنوني ذوب يخ در سال 2016 شاهد حداقل 1 روز فاقد يخ در طول سال در قطب و  تمامي طول ماه سپتامبر در سال 2035 و سه ماه فاقد يخ در طول اواسط دهه 2050 خواهيم بود.

28August 2012 Will Fox

 اگرچه مصریان باستان برای مومیایی شان معروف هستنداما قوميت هايي در امريكاي جنوبي قبل از مصريها اقدام به حفاظت مردگانشان از طريق موميايي كردن نمودند. مردمChinchorro در كوير هاي ساحلي شمال شيلي و جنوب پرو شروع به موميايي كردن مردگان خود در حدود 7000سال قبل كرده اند. دانشمندان در حال بررسي علت اين موضوع هستند در حاليكه برخي از انها علت اين موضوع را كپي برداري از طبيعت مي دانند.

 August 27th, 2012Bernardo Arriaza

دیاگرامهای گیاهشناسی تاریخی طولانی در علوم دارد.اما احتمالا تاکنون دیاگرامهایی به این ظرافت &زیبایی و دقت در این مورد را ندیده ایم.این هنر یا علم توسط هنرمند رسانه ای ژاپنی Macoto Murayamaابداع شده است.این چاپ های دیجیتال با نام Inorganic Floraشناخته می شوند که ترکیبی از علم،تفسیر هنری و فن آوری های جدیدو البته ابتکار است.در نمایشگاه Murayamaنمودار های گیاه شناسی با لایه های دقیق و اطلاعات کمی طبقه بندی شده شامل قطعاتی تقریبا نقاشی شده مانند نئون درخشان با تاکید بر تقارن،عمق و رنگ به نمایش در می آید.او با استفاده از یک متودولوژی که ترکیب علم با مدل سازی سه بعدی همراه با سایرابزار های مولتی مدیاست با ایجاد پرسپکتیوهای متنوع از یک گونه گیاهی باعث افزایش قدرت درک تفاوتهای بین گونه ای می گردد.او با استفاده از نرم افزار های 3dmax، Adobe Photoshop و Adobe Illustrator جزئیات را به زیبایی بسط می بخشدو سرانجام آنها را در مقیاس بزرگ و فریم شفاف پلکسی گلاس چاپ می نماید.این بینش فوق العاده اين هنرمند دقیق باعث نمایش ماهرانه نظم و زیبایی جهان هستی به وضوح می گردد.

بقیه  عکس ها در ادامه مطلب

  

اسكلت يكي از سيستم‌هاي مهم انسان است كه سبب حفظ وضعيت ايستاده و استوار بدن در برابر نيروي جاذبه می شود. بطور طبیعی اسکلت انسان در محیط جاذبه زمین که شدت آن تقریباً 10 متر بر مجذور ثانیه است رشد و نمو مي‌كند و ساختار استخواني آن به ‌شكلي طراحي شده است كه در مقابل نيروهاي وارد بر خود مقاومت كند. لايه خارجي استخوان را پريوست (در مقابل لايه داخلي يا آندوست) گويند. بافت استخواني محيطي به‌شكل تيغه‌هاي استخواني در زير پريوست قرار دارد. در لايه‌هاي زيرين، مجاري استخواني هم‌مركز (نظير تنه درخت) در اطراف يك منبع خوني قرار مي‌گيرد و سيستم‌هاي هاورس (استئون) را مي‌سازد. بافت استخواني از دو قسمت سخت قشري در خارج، و مغز‌ استخوان در داخل تشكيل شده است.قسمتي از استخوان كه در مجاورت مغز استخوان قرار دارد، استخوان اسفنجي (ترابكولار) نام دارد. استخوان قشري compact bone، در حدود 80 درصد استخوان‌بندي افراد بزرگسال را تشكيل مي‌دهد و اكثراً در تنهاستخوآنهاي دراز وجود دارد. استخوان اسفنجي spongy or cancellous bone به‌صورت تيغه‌هاي موازي ميكروسكوپي آرايش مي‌يابد و بيشتر در تنه مهره‌ها، دنده‌ها، لگن و انتهاي استخوآنهاي دراز وجود دارد. ترتيب قرارگيري بافت اسفنجي و متراكم، استحكام مناسب را براي تحرك فراهم مي‌سازد. قسمت اسفنجي استخوان وزن بدن را متحمل مي‌شود و آن را در برابر شكستگي محفوظ مي‌كند. بافت استخواني دائماً در حال بازسازي است و كلسيم مورد نياز بدن به‌طور متناوب از ذخاير اسكلتي آزاد مي‌شودفضانورداني كه بي‌تحركي طولاني‌مدت را تجربه مي‌كنند، مانند بيماران بستري، قطع نخاع، فلج اندام‌هاي تحتاني، و كساني كه اندام‌هايشان مدت‌ها در گچ مي‌ماند، بخش زيادي از توده استخواني، قدرت استخواني،
و عضلاني خود را از دست مي‌دهند.
مطالعات مختلف بر روي فضانوردان نشان مي‌دهد كه از دست رفتن توده استخواني در مأموريت‌هاي فضايي به طور متوسط، حدود یک تا دو درصد در ماه و از دست دادن كلسيم در فضانوردان تقريباً ده برابر ميزان از دست دادن كلسيم در بدن زنان در اوايل يائسگي است (بيشترين ميزان ازبين رفتن توده استخواني انسان در روي زمين). كاهش توده استخوان باعث كاهش قدرت استخواني و افزايش خطر شكستگي مي‌شود كه يكي از مشكلات سلامتي فعلي فضانوردان است و سبب اختلال در كاركرد آنها در مأموريت‌هاي فضايي مي‌شود. پوكي استخوان در فضانوردان يكي از بزرگ‌ترين موانع مأموريت‌هاي طولاني‌مدت مثل سفر به مريخ است.آموخته‌هاي ما درباره پوكي‌استخوان در فضا موجب خواهد تا این معضل را که بیماری شایع و ناتوان کننده ای در کره زمین است بهتر بشناسیم.اخيراً دانشمندان متوجه شده‌اند كه اشعه درماني در بيماران مبتلا به سرطان، خطر شكستگي خودبه‌خودي استخوان را افزايش مي‌دهد و اين واقعيت افق جديدي از تحقيقات براي محققان است. بتمن يكي از دانشمندان ناسا، كه در حال حاضر بر روي پوكي‌استخوان كار مي‌كند، مي‌گويد: "بروز شكستگي استخوان در زنان يائسه‌اي كه به علت سرطان گردن رحم و روده بزرگ تحت درمان با اشعه (راديوتراپي) قرار مي‌گيرند شصت درصد و در بيماران مبتلا به سرطان مقعد به ميزان دویست درصد افزايش مي‌يابد". با توجه به آنكه كاهش توده استخواني در فضانوردان و مواجه آنها با تشعشعات کیهانی در ماموریت فضایی سی ماهه به مريخ، امري اجتناب‌ناپذير است بايد شرايطي مهيا كرد تا بتوان مسافران را در برابر آن‌ محافظت نمود.

 بتمن در جولاي 2006، سی و پنج موش ماده را در معرض يك مواجهه (تك دُز) اشعه‌ به شدت دو گري قرار داد. البته اين مقدار تقريباً معادل شدت اشعه‌اي است كه براي فرد مبتلا به سرطان استفاده مي‌شود. وي موش‌ها را به چهارگروه تقسيم كرد و اثر اشعه‌هاي مختلف گاما (امواج الكترومغناطيسي با طول موج كوتاه و انرژي بالا كه به وسيله مواد راديواكتيو تابيده مي‌شود)، پروتون (از اجزاي اتم با بار مثبت و اندازه حدوداً 1836 برابر بزرگ‌تر از الكترون)، كربن و يونيزه (اشعه با قدرت بالا با انرژي كافي براي خارج‌كردن الكترون از مدار حركتي و در نتيجه بارداركردن هسته) را روي آنها بررسي كرد. سپس قسمت ابتدايي استخوان بزرگ ساق پا (تيبيا) و استخوان ران (فمور) را به وسيله سي‌تي‌اسكن بررسي كرد. طبق نتايج به‌دست آمده، اشعه كربن باعثشد تا توده استخوان اسفنجي سیو نه درصد (بيشترين كاهش) كاهش يابد. اشعه‌هاي پروتون، يونيزه و گاما به ترتيب سیو پنج، سیو چهار و بیست ونه درصد توده استخوان اسفنجي را كاهش دادند. ميزان كاهش اتصالاتمتحمل‌كننده وزن در استخوان اسفنجي در بين چهار گروه، حدود 46 تا 64 درصد متغير بود.شايان ذكر است كه قطع اتصالات استخواني برگشت‌پذير نيست و با درمان‌هاي جبراني بهبود نمي‌يابد. تك‌تك اشعه‌هاي؛ گاما، پروتون، كربن و يونيزان در اين مطالعه نسبت به مجموع اين اشعه‌ها (پروتون و يون‌هاي سنگين يا اشعه‌هاي يونيزان) تخريب كمتري داشت. طبق اظهارات بتمن در ميزان‌هاي بسيار پايين اشعه هم، كه انتظار كاهش توده استخواني نمي‌رفت، اين معضل مشاهده شد. براساس مطالعه بتمن مشخص شده است كه اشعه بر روي قسمت قشري و سخت استخوان اثر محسوسي ندارد و فقط ناحيه اسفنجي را تحت تأثير قرار مي‌دهد. براساس نتايج اين مطالعه، تشعشعات فضايي موجب تشديد كاهش توده استخواني و وخيم‌تر شدن اثرات زيان‌آور بي‌وزني بر روي استخوان مي‌شود.
 

دكترزهرا پيله‌وري و دكتر وحيد نوشادي